กระชายขาว (Boesenbergia rotunda) พืชวงศ์ Zingiberaceae ที่วงการแพทย์แผนไทยว่าเป็น “โสมไทย” เนื่องจากกระชายขาวกับโสม มีความคล้ายคลึงในเรื่องของ สรรพคุณหลายๆด้าน
“เหง้า” แก้ใจสั่นหวิว บํารุงหัวใจ แก้ปวดมวนท้อง ท้องร่วง รักษา อาการแน่น จุกเสียด ท้องอืด ท้องเฟ้อ ขับปัสสาวะ รักษาโรคบิด ปวดเบ่ง แก้ลําไส้ใหญ่อักเสบ บํารุงกําลัง
“ราก” สรรพคุณคล้ายโสม บํารุงกําลัง แก้กามตายด้าน บํารุง ความรู้สึกทางเพศ ทําให้กระชุ่มกระชวย ใช้เป็นยาอายุวัฒนะ
กระชายขาวก็มีข้อระวังในการใช้ ดังนี้
- ไม่แนะนำในเด็ก สตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร
- ผู้ที่ตับอักเสบมาก ควรปรึกษาแพทย์ เพราะกระชายขาวมีค่าการทำงานของตับ เอนไซม์ SGOT SGPT มากกว่า 40 IU
ควรระวัง และควรหลีกเลี่ยงในผู้ที่ได้รับยาละลายลิ่มเลือด ยาต้านการแข็งตัวของเลือดหรือเกล็ดเลือด และผู้ที่มีโรคเกล็ดเลือดต่ำ - หากทานคู่กับฟ้าทะลายโจร ต้องคำนวณปริมาณให้เหมาะสม
- ไม่ควรทานติดต่อกันเกิด 7 วัน
เพิ่มเติมเกี่ยวกับการรับประทานกระชายขาว
- ไม่ควรรับประทานกระชายดิบ ปั่นหรือคั้นสด เพราะถึงแม้กระชายจะมีสารต้านโควิด-19 แต่อาจจะมีสารบางชนิด ที่ทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ต่อร่างกายได้ การนำมาต้มจึงเป็นการช่วยทำลายสารพิษบางชนิดที่มีในกระชายได้ระดับนึง
- มีการศึกษาวิจัยพบว่า กระชายจะออกฤทธิ์ได้ดี จากสารสกัด ดังนั้น การนำกระชายมาต้มน้ำดื่ม จึงการสกัดอย่างง่ายอีกวิธีนึง (แต่จะยังไม่ได้สารสำคัญเทียบเท่าการสกัดในการวิจัย)
